İmla hatalarını işlediğim epey
yazım olmuş. Sırasıyla “Sirkü Evrakları”, “Bir Tık Keyfiyet”, “Keyfekeder
Bir Tabiyet”, “21:15’te Kısa Özet” ve “Savunman ve Kastı” yazıları
ile imla hatalarını işlemişiz. Şimdi ise atasözlerinin/deyimlerin yanlış
kullanımı ile ilgili bir bölüm olacak. Bu kadar yazıyı ayrı bir etiket altında
toplasak daha iyi olur gibi duruyor ve bu vesile ile artık, bu yazılar Sanat
etiketinden kaldırılıyor ve Türkçe etiketi sitemize ekleniyor. Buyurun…
1. Ateş olsa cirmi kadar
yer yakar deyimi doğru olup buradaki kelime “cürmü” değildir. Cürüm suç,
yanlışlık, kusur, hata demektir; cirim hacim demektir. Ateş olsa hacmi, kendisi
kadar yer yakar denmek isteniyor burada. “Suçu, günahı kadar yer yakar”
düşüncesi zaten mantıksızdır. Ama maalesef, “cürmü kadar” kullanımı da “cirmi
kadar” kullanımından daha fazladır.
2. Çevir kazı yanmasın
deyimi doğru olup buradaki kelime “gazı” değildir. Herhâlde kaz çevirme kültürü
çok yaygın olmadığından veya varsa bile zamanla terk edildiğinden, gaz
çevirmeye dönmüş iş. Gaz çevirmek nedir, o da ayrı bir konu.
3. Voliyi vurmak/voli
vurmak deyimi doğru olup buradaki kelime “vole” değildir. Tamam futbolla
haşır neşir bir ülkeyiz; ancak burada, balıkçı kayıklarının balıkları çevirmek
için denize fırdolayı (çepeçevre) ağ salmaları ve vurgun anlamlarına gelen voli
kelimesi kastedilmiştir.
4. Bundan sonrakileri tek
maddede yazayım, ayrıntıya girmeyeyim. Kanaatimce çok da önemli değil ve kelime
gafları yok burada, ama doğru kullanımları “TDK’nin yalancısı” olarak yazalım.
Bardaktan boşalırcasına yağmak
değil, bardaktan boşanırcasına yağmak doğrusu.
Günlük gülistanlık değil, güllük
gülistanlık doğrusu.
Güllük güneşlik değil, günlük
güneşlik doğrusu.
TDK amcam öyle diyor.
İlk üçü daha önemli tabii;
yanlışlıkla vole vurmayalım.
Hayırlı şubatlar…
